Opening Axel Vervoordt Gallery in Antwerpen
do 27/01/2011 - 17:03 Nadat Axel Vervoordt het Kasteel van ’s-Gravenwezel en het industriële complex Kanaal in Wijnegem had verbouwd, keert hij vandaag terug naar zijn eerste woonplaats in het historische hart van Antwerpen. In de Vlaeykensgang opent hij een nieuwe, knusse en verscholen tentoonstellingsruimte die zich zal toeleggen op de ZERO en de Gutai kunst, een internationale stroming uit de jaren zestig die streefde naar harmonie tussen mens, natuur en techniek waarbij het licht een dominante rol speelde.
Na de Tweede Wereldoorlog had de moeder van Axel Vervoordt in de onderkomen buurt rond de Antwerpse kathedraal enkele huizen gekocht en die met weinig middelen opgeknapt. Die panden verhuurde zij aan avant-gardistische kunstenaars.
Toen Axel Vervoordt voor de eerste keer de Vlaeykensgang zag was het liefde op het eerste gezicht. Hij was er eenentwintig toen hij de steeg opkocht, geld leende bij zijn vader, en aan de restauratiewerken begon.
In 1974 – hij was toen al dik bevriend met ZERO-kunstenaar Jef Verheyen (1932-1984) – organiseerde hij in één van de panden van de Vlaeykensgang een grote tentoonstelling met werken van Verheyen. Het is precies op deze locatie dat de nieuwe galerij is gevestigd. En er is nog een gelijkenis met het verleden: de grote, nog levende ZERO-kunstenaar, de Duitser Günther Uecker (°1930) mag met zijn verstilde werken de galerie inwijden.
Zero-Groep
In 1958 publiceerde Jef Verheyen in Antwerpen het manifest “Het essentialisme”, een warm pleidooi om terug te keren naar de pure essentie zowel in het dagelijkse leven, maar ook in de emotie en de kunst. Voor de kunst beschreef hij het zo: “ Het verschil tussen de essentialistische en de vroegere lichtopvatting is dat men licht als "zien" voelde en ik het nu als "voelen" zie.” Het licht was de essentie. Eén van de kenmerken van de ZERO-beweging was het monochrome schilderen waarbij één kleur met zachte, geleidelijk vloeiende schakeringen op het doek werd aangebracht.
Het was Verheyen die de contacten legde met de internationale ZERO-scene. Hij nodigde uit: de Franse Yves Klein ( de man van de monochrome blauwe schilderijen ), de Italiaan Lucio Fontana (die met een gecontroleerde beweging insnijdingen maakte in doek of papier), en natuurlijk de toen Oost-Duitse Günther Uecker (die wereldfaam kreeg door zijn beeldhouwwerken met stalen nagels).
Spijkers op het canvas
In de beginjaren ging Uecker schilderen met zijn vingers om de witte verf in een dikke textuur op het canvas aan te brengen. Om licht en schaduw te creëren ging hij experimenteren met spijkers die hij op het doek hamerde waardoor zijn schilderijen een tweedimensionaal karakter kregen.
Vandaag toont Axel Vervoordt Gallery enkele werken met grote spijkers die niet rechtop staan maar wel kruiselings gekromd zijn.
“Deze twee doeken dateren uit 2008. Ze zijn geïnspireerd op verzen uit de Koran en het Oude Testament. Hiermee wil Uecker de dialoog tussen de godsdiensten en de volkeren stimuleren; het is een hoopvolle boodschap tot verzoening,” verklaart Hans November die samen met Boris Vervoordt instaat voor de goede werking van de galerie.
Behandelt Anselm Kiefer niet dezelfde thematiek?
“ Er is een groot verschil: Kiefer plaatst zich naast God, Uecker is ook een schepper maar hij is bescheidener,” merkt Boris, de oudste zoon van Axel Vervoordt, en oprichter van de galerie op. In een aparte kamer staat een boomstronk met ook daarop gebogen spijkers.
“De spijkers vormen een tweede huid. Günther Uecker behoort bij de generatie die net na de verschrikkingen van de tweede wereldoorlog kunst ging beoefenen. Ramen en deuren waren tijdens de oorlog dichtgetimmerd; de spijkers vormden een tweede huid waardoor het huis een veilig nest werd goed beschermd tegen de boze buitenwereld,” verklaart Hans November.
Aan de muur hangen er grote doeken besprenkeld met inkt getiteld “Black Rain” ( zwarte regen). Uecker verbeeldt de binding tussen natuur en religie. De drang naar de essentie of oorsprong is het sterkst voelbaar op het platteland waar de boeren afhankelijk zijn van de natuur en de regen is daarbij de krachtbron voor alle gewassen.
Met de nieuwe expositieruime wil Boris Vervoordt gaan voor de vrijheid: “In deze galerie moet de nadruk liggen op de kunstenaar en minder op het verkoopsaspect. De kunstenaars willen een goede uitstraling en dan volgt de verkoop vanzelf. Wij verkiezen deze wat teruggetrokken en verscholen ruimte boven een drukke winkelstraat.”
Axel Vervoordt was twee jaar geleden tijdens de 54ste Biënnale van Venetië prominent aanwezig in het Palazzo Fortuny. De kritieken waren jubelend.
Wij willen graag weten welke kunstenaars dit jaar hun opwachting zullen maken. Delicate vraag, aarzelend antwoord.“ We zijn terug present in het Palazzo Fortuny. Het thema zal het kantelmoment zijn, de energie tussen twee dingen, vergelijk het met iemand die door een deur stapt, het moment dat je van ene plaats naar de andere gaat. Verder hebben wij een derde curator aangetrokken namelijk Rosa Martinez,” licht Boris Vervoordt voorzichtig toe.
De Spaanse Martinez was zes jaar geleden directeur van de Biënnale van Venetië en heeft internationaal een stevige staat van dienst.
Momenteel kunnen er geen namen van kunstenaars vrijgegeven worden omdat er nog geen consensus zou bestaan onder de curatoren en Axel Vervoordt.
Yves Jansen
Axel Vervoordt Gallery, Vlaaikensgang (Hoogstraat), Antwerpen
www.axelvervoordtgallery.com
No comments:
Post a Comment